ถอดรองเท้าเรียกค่าไถ พิธียกขันหมาก งานแต่งงาน

ถอดรองเท้าเรียกค่าไถ่

เมื่อผู้กั้นประตูเงิน ตกลง เปิดทางให้ผ่าน เจ้าบ่าวก็ขึ้นบันได ไปสู่ขอประตูทอง เพื่อเข้าไปในตัวเรือน ในช่วงนี้ จะมีคนแย่ง กันถอดรองเท้าให้เจ้าบ่าว เพราะสามารถนำไปซ่อน เพื่อขอค่าไถ่ได้ในภายหลัง คือ เมื่อขึ้นไปทำพิธี บนบ้านเสร็จแล้ว เจ้าบ่าวเจ้าสาวต้องลงมาข้างล่าง เพื่อทักทายแขก หรือทำการ ปลูกต้นกล้วยต้นอ้อยร่วมกัน ผู้นำรองเท้าไปซ่อน จะเรียก ค่าไถ่จากเจ้าบ่าว จนเป็นที่พอใจ จึงจะนำมาคืนให้ เป็นการหยอกล้อกัน เพื่อ ความสนุกสนาน

ก่อนขึ้นบ้านน้องเจ้าสาว จะทำหน้าที่ล้างเท้าให้เจ้าบ่าว ซึ่งทำพอเป็นพิธีเท่านั้น และเจ้าบ่าวต้องให้ซองเงิน หรือ ของแถมพกเป็นรางวัล

สำหรับด่านสุดท้ายหรือประตูทองนั้น ผู้ที่ทำการปิดกั้นส่วนใหญ่จะเป็นพี่หรือน้อง ของเจ้าสาว สิ่งที่ใช้กั้น อาจเป็นแพรอย่างดี หรือจะใช้สร้อยทองดึงชายไว้คนละมุมก็ได้ เฒ่าแก่ฝ่ายเจ้าบ่าวจะถามว่า “ นี่ประตูอะไรจ๊ะ ” ตอบว่า “ ประตูทอง ” เฒ่าแก่จึงให้ซองหรือของแถมพกอย่างเอก เพื่อขอผ่านทาง

ของแถมพกหรือซองเงินที่ใช้ผ่านประตูทองนี้ จะมีราคาสูงกว่า ๒ ประตูแรก บางครั้งถ้าฐานะดี ฝ่ายเจ้าบ่าว อาจใช้สร้อยทอง หรือแหวนทอง เป็นค่าผ่านก็มี

เมื่อได้ของแถมพกแล้ว ผู้ปิดกั้นหรือเฒ่าแก่ฝ่ายหญิงจะถามเฒ่าแก่ฝ่ายชายว่า “ ท่านทั้งปวงนี้ เดินมาทางไหน ”

เฒ่าแก่ฝ่ายเจ้าบ่าวผู้เป็นสามีตอบว่า “ ข้าพเจ้าเดินมาทางตะพานทิพย์ตะพานแสง ”

เฒ่าแก่ฝ่ายเจ้าสาวผู้เป็นภรรยาตอบว่า “ ข้าพเจ้าเดินมาทางตะพานเงินตะพานทอง ”

ครั้นตอบดังนี้แล้ว ผู้ปิดกั้นประตู จึงยอมเปิดทางให้ผ่าน เฒ่าแก่และฝ่ายเจ้าบ่าว พร้อมเครื่องขันหมาก จึงเข้าไป ในเรือนหรือบ้านของฝ่ายหญิง ทันใดนั้นก็มีการลั่นฆ้องสามลา (ถ้ามี) เป็นฤกษ์ขันหมากถึงเรือนหอ หรือบางที ไม่มีการลั่นฆ้อง ฝ่ายพ่อแม่เจ้าสาว ก็จะออกมาต้อนรับ

ในเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน มีเหตุการณ์ตอนที่ พลายงามยกขันหมาก ไปแต่งงาน กับนางพิมพิลาไลย ดังนี้

    ครั้นรุ่งขึ้นพลันเป็นวันดี                         ทองประศรีจัดเรือกัญญาใหญ่
เอาขันหมากลงบรรทุกขลุกขลุ่ยไป              หามโหรีใส่ท้ายกัญญา
ขันหมากเอกเลือกเอาที่รูปสวย                    นุ่งยกห่มมวยจับผิวหน้า
ก็ออกเรือด้วยพลับทันเวลา                         ครู่หนึ่งถึงท่าศรีประจัน
จึงจอดเรือเข้าหน้าสะพานใหญ่                   ตาผลวิ่งไปเอาไม้กั้น
เสียเงินทองให้ขึ้นไปพลัน                          ขนขันหมากขึ้นบนบันได
ยายเป้าเฒ่าแก่อยู่ที่บ้าน                            ก็นับขานเงินตราและผ้าไหว้
ครบจำนวนถ้วนที่สัญญาไว้                        ให้ขนเข้าไปในเรือนพลัน
แถมพกยกของมาเลี้ยงดู                            ครั้นกินอยู่อิ่มดีขมีขมัน
ก็กลับเรือนมาพร้อมหน้ากัน                        ถึงพลันจอดท่าพากันไป ฯ

พิธีมงคลสมรส ( งานแต่งงาน ) และบทความเกี่ยวเนื่อง

แหล่งอ้างอิง: จากหนังสือ : ประเพณี พิธีมงคล วันสำคํญของไทย ของ คุณกิติ ธนิกุล

ถอดรองเท้าเรียกค่าไถ พิธียกขันหมาก งานแต่งงาน

ถอดรองเท้าเรียกค่าไถ่

ชุดยอดนิยม ชุดลูกค้า ของเรา

มุม ชุดมาใหม่ ชุดตัดใหม่

บทความอัพเดท

ชุดไทย ชุดแต่งงาน แนะนำ